Elegia (?) dla kanonu: [Rec.:] Harold Bloom, „Zachodni kanon. Książki i szkoła wieków”. Przeł. Bohdan Baran i Michał Szczubiałka (Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2019, ss. 643)

Abstrakt

Artykuł zawiera omówienie książki Harolda Blooma Zachodni kanon. Książki i szkoła wieków (1994), wydanej w przekładzie polskim Bohdana Barana i Michała Szczubiałka w 2019 roku (Wydawnictwo Aletheia, 643 ss.). Książka zostaje przedstawiona w kontekście wcześniejszych teorii Blooma z zakresu komparatystyki literackiej, zawiera podstawowe informacje o ich znajomości przez polskich czytelników (Lęk przed wpływem… i in.). W artykule zostaje omówiona struktura książki: część pierwsza i ostatnia mieszczą rozważania teoretyczne na temat kanonu literackiego zatytułowane Elegia dla kanonu i Elegijna konkluzja, część środkową stanowi omówienie 26 pisarzy światowych, uznawanych przez Blooma za reprezentujących ścisły kanon literacki; książka jest zaopatrzona w aneks zawierający spis nazwisk pisarzy z „pełnego” kanonu literackiego z podziałem na epoki i kraje (Epoka teokratyczna, Epoka arystokratyczna, Epoka demokratyczna, Epoka chaotyczna: Proroctwo kanoniczności). W centrum kanonu Bloom umieszcza Williama Szekspira. Literaturę rosyjską w „ścisłym” kanonie reprezentuje Lew Tołstoj. Bloom ocenia pisarzy z punktu widzenia uniwersalności wymowy ich dzieł oraz stopnia oryginalności, której miarą jest inność i nowatorstwo w porównaniu z poprzednikami.